Możliwość wzięcia urlopu opiekuńczego jest ważna dla każdego rodzica! Gdy mama lub tata chcą zaopiekować się synkiem albo córeczką w godzinach pracy, mogą wziąć wolne. W ramach urlopu opiekuńczego rodzice mogą wykorzystać zwolnienie do opieki nad dziećmi, które przysługuje na dzieci do 14 roku życia.
Wymiar urlopu opiekuńczego
Kwestię urlopu opiekuńczego reguluje art. 188 § 1 Kodeksu pracy. Mówi on, iż z urlopu może skorzystać pracownik wychowujący przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat. Pracownikowi takiemu przysługuje zwolnienie od pracy w wymiarze 2 dni w ciągu roku kalendarzowego. Wymiar urlopu opiekuńczego jest również wyrażony godzinowo (16 godzin), a ustawodawca nie określił ilości zwolnień, które pracownik może wykorzystać. Co to oznacza w praktyce?
Trzeba przyznać, że ilość dni wolnych od pracy, które można poświęcić na opiekę nad dzieckiem nie jest szczególnie duża. Natomiast brak limitów ilości zwolnień to duża zalet z punktu widzenia pracującego rodzica. Możesz bowiem zarówno wziąć dwa dni wolnego z rzędu, jak i wykorzystać urlop do opieki nad dzieckiem w dwóch dniach osobno. Z prawnego punktu widzenia nic też nie stoi na przeszkodzie, by wziąć np. dwugodzinne zwolnienie osiem razy. To praktyczne rozwiązanie, gdy dziecko trzeba wcześniej odebrać ze szkoły, zawieźć na konkurs czy na umówioną wizytę do specjalisty.
Urlop opiekuńczy a staż i rodzaj umowy
A jak się ma wymiar urlopu opiekuńczego do rodzaju umowy lub stażu pracy? Tutaj również mamy dobrą wiadomość dla zatrudnionych. Otóż ten typ urlopu przysługuje każdemu rodzicowi, niezależnie od stosunku pracy. Innymi słowy, na dziecko do 14 roku życia możesz wziąć urlop opiekuńczy, gdy jesteś zatrudniony/a na:
- umowę na czas określony
- umowę na czas nieokreślony
- umowę na okres próbny
- spółdzielczą umowę o pracę
- umowę na podstawie powołania/wyboru/mianowania
Co więcej, urlop opiekuńczy przysługuje w takim samym wymiarze, niezależnie od stażu. A więc osoba zatrudniona od czterech miesięcy ma prawo do takiego samego urlopu opiekuńczego, jak osoba zatrudniona od pięciu lat. Ważny jest natomiast wymiar etatu – jeśli jesteś zatrudniony w niepełnym wymiarze, urlop opiekuńczy oblicza się proporcjonalnie (zatem np. osoby zatrudnione na pół etatu mają prawo do 8 godzin urlopu opiekuńczego). Urlop opiekuńczy można też łączyć z innymi urlopami, np. wypoczynkowym lub ojcowskim.
Minusem z punktu widzenia rodziców jest natomiast fakt, że 2 dni urlopu przysługują łącznie obojgu rodzicom i to niezależnie do liczby dzieci. Mama i tata mogą podzielić się urlopem w dowolny sposób, jednak decyzja jednego rodzica jest wiążąca dla drugiego. Gdy mama wykorzysta 4 godziny, to tacie również pozostaje do wzięcia maksymalnie 12 godzin (i vice versa).
Warto również pamiętać, że urlop opiekuńczy nie przechodzi na następny rok. Niewykorzystane godziny przepadają wraz z końcem roku kalendarzowego, a w kolejnym roku znów rodzicom przysługują dwa dni urlopu.
Składając pierwszy wniosek o urlop opiekuńczy należy określić, czy interesuje Cię wymiar dniowy czy godzinowy. Jeśli występujesz o urlop na 1 dzień, w kolejnym wniosku nie będziesz mógł skorzystać z wymiaru godzinowego.